📌 นโยบายการคลังของไทย (Fiscal Policy of Thailand)

1️⃣ ความหมายและผู้ดำเนินนโยบาย

• นโยบายการคลังคือการที่รัฐบาลใช้เครื่องมือด้านงบประมาณ เช่น การเก็บภาษี การใช้จ่ายภาครัฐ และการก่อหนี้สาธารณะ เพื่อส่งเสริมการเติบโตทางเศรษฐกิจ or ควบคุมเงินเฟ้อ orสร้างเสถียรภาพเศรษฐกิจทั่วไป. ธนาคารโลก+3library.fes.de+3elibrary.imf.org+3

• โดยในไทย หน่วยงานหลักได้แก่ Fiscal Policy Office (FPO) ภายในกระทรวงการคลัง และรัฐบาลกลางที่กำหนดงบประมาณประจำปี (Annual Appropriations Act) และกฎหมายวินัยการเงินการคลังอื่น ๆ. UNESCAP+2SIPRI+2

2️⃣ เป้าหมายหลักของนโยบายการคลัง

• สนับสนุนการเติบโตทางเศรษฐกิจ และสร้างงานในช่วงที่เศรษฐกิจชะลอ. ธนาคารโลก+1

• รักษาเสถียรภาพทางการเงิน เช่น หนี้สาธารณะที่ไม่สูงเกินไป และไม่ก่อความเสี่ยงต่อระบบเศรษฐกิจ. nationthailand+2amro-asia.org+2

• บริหารงบประมาณอย่างมีประสิทธิภาพ โดยจัดลำดับความสำคัญของการใช้จ่ายที่สร้างคุณค่า (growth-enhancing spending) เช่น โครงสร้างพื้นฐาน เทคโนโลยี เป็นต้น. amro-asia.org+1

3️⃣ เครื่องมือสำคัญ

• การใช้จ่ายภาครัฐ (Government spending): รัฐบาลใช้งบประมาณเพิ่มขึ้นในช่วงเศรษฐกิจชะลอเพื่อกระตุ้น เช่น จัดสรรงบลงทุน โครงการกระตุ้นเศรษฐกิจ. Reuters+1

• การเก็บภาษี/รายได้รัฐบาล (Taxation/Revenue): ปรับโครงสร้างรายได้ เพิ่มประสิทธิภาพการจัดเก็บภาษี เพื่อรองรับการใช้จ่ายและหนี้สาธารณะ. bdo.global+1

• การขาดดุลงบประมาณ & หนี้สาธารณะ (Budget deficit & public debt): เมื่อใช้จ่ายมากกว่ารายได้ รัฐจะขาดดุล ซึ่งส่งผลต่อหนี้สาธารณะที่เพิ่มขึ้น. nationthailand+1

4️⃣ สถานะปัจจุบันของไทย

• รัฐบาลไทยยังอยู่ในสถานะใช้นโยบายการคลัง ขยายตัว (expansionary fiscal stance) เพื่อสนับสนุนการฟื้นตัว หลังผลกระทบจากโควิดและภาวะเศรษฐกิจโลกชะลอ. IMF+1

• หนี้สาธารณะของไทยอยู่ในระดับค่อนข้างสูงเมื่อเทียบกับประเทศอาเซียนอื่น ๆ (ประมาณ ~ 67% ของ GDP) ซึ่งเป็นสัญญาณให้ “ต้องใช้ความระมัดระวัง” ในการใช้จ่าย. nationthailand+1

• รัฐบาลมีแผนที่จะปรับปรุงรายได้และลดการพึ่งพาการกู้หนี้ เช่น การตั้งเป้าหมายให้รายได้จากภาษีเพิ่มขึ้นจาก ~12-13% ของ GDP เป็น ~18% ในอนาคต. bdo.global

📊 ผลกระทบต่อตัวเศรษฐกิจไทย

✅ ผลดี

• การใช้จ่ายภาครัฐเพิ่มขึ้นช่วย กระตุ้นการบริโภคและการลงทุน ในช่วงที่เศรษฐกิจชะลอ ทำให้มีโอกาสเกิดการเติบโตมากขึ้น. ธนาคารโลก+1

• การจัดลำดับความสำคัญการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานและเทคโนโลยี ช่วยเพิ่มศักยภาพการเติบโตในระยะยาว. amro-asia.org

• การปรับปรุงโครงสร้างรายได้และเก็บภาษีเพิ่มขึ้น ช่วยสร้าง ความยั่งยืนทางการคลัง ลดความเสี่ยงหนี้สาธารณะในอนาคต. bdo.global+1

⚠️ ผลกระทบ / ข้อจำกัด

• ถ้ารัฐบาลใช้จ่ายมากเกินไปหรือหนี้เพิ่มมากเกิน อาจก่อให้เกิด ภาระหนี้สูง ซึ่งเป็นความเสี่ยงต่อเสถียรภาพการเงินของประเทศ. nationthailand+1

• หากการใช้จ่ายไม่ได้มุ่งไปที่ “การลงทุนที่สร้างโอกาสเติบโต” แต่เป็นการใช้จ่ายเฉพาะกิจ อาจไม่ส่งผลต่อการเติบโตในระยะยาว. amro-asia.org

• เมื่อเศรษฐกิจโลกหรือการส่งออกมีปัญหา แม้นโยบายการคลังจะช่วยได้ แต่ก็มีขอบเขตจำกัด — ไม่สามารถแก้ทุกปัญหาได้เพียงลำพัง. IMF