1. การตรวจสอบและรวบรวมข้อมูล (Data Collection and Review)
ขั้นแรกคือการรวบรวมและตรวจสอบข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับผลการเรียนทั้งหมด:
ผลการประเมิน (Assessment Results): รวบรวมคะแนนสอบ (กลางภาค, ปลายภาค), คะแนนแบบฝึกหัด, คะแนนรายงาน/ชิ้นงาน, และคะแนนการนำเสนอ
คำติชม/ข้อเสนอแนะ (Feedback): ทบทวนคำติชมจากครู/อาจารย์ หรือเพื่อนร่วมชั้นต่อชิ้นงานหรือการปฏิบัติงาน
พฤติกรรมการเรียน (Study Habits): บันทึกหรือระลึกถึงพฤติกรรมการเรียนของตนเอง เช่น เวลาที่ใช้ในการทบทวน, ความถี่ในการเข้าเรียน/ส่งงาน, การมีส่วนร่วมในชั้นเรียน
ความรู้สึกต่อเนื้อหา (Subjective Feelings): ประเมินความรู้สึกของตนเองต่อแต่ละรายวิชา เช่น สนใจมากน้อยเพียงใด, รู้สึกว่าเข้าใจ/ยากง่ายแค่ไหน
2. การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ (Learning Outcome Analysis)
ขั้นตอนนี้คือการหาคำตอบว่า “เกิดอะไรขึ้น” และ “ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น” โดยใช้ข้อมูลที่รวบรวมมา:
A. วิเคราะห์จุดแข็งและจุดอ่อน (Strengths and Weaknesses)
ประเด็นการวิเคราะห์ คำถามที่ควรใช้ถามตนเอง
ด้านความรู้ รายวิชา/หัวข้อใดที่ได้คะแนนดีเยี่ยม (จุดแข็ง) และหัวข้อใดที่คะแนนต่ำกว่าเป้าหมาย (จุดอ่อน)
ด้านทักษะ ทักษะใดที่ทำได้ดี (เช่น การวิเคราะห์ข้อมูล, การคำนวณ) และทักษะใดที่ต้องปรับปรุง (เช่น การเขียนเชิงวิชาการ, การนำเสนอ)
ด้านพฤติกรรม อะไรคือปัจจัยที่ทำให้ได้คะแนนดี เช่น การส่งงานตรงเวลา, การจดบันทึกที่ละเอียด, การอ่านทบทวนสม่ำเสมอ
การวิเคราะห์ผลการเรียนของตนเองเป็นกระบวนการที่สำคัญมากในการพัฒนาตนเอง (Self-Development) และปรับปรุงประสิทธิภาพการเรียนรู้ให้ดียิ่งขึ้น โดยทั่วไป สามารถแบ่งขั้นตอนการวิเคราะห์ออกเป็น 3 ขั้นตอนหลัก ดังนี้
1. การตรวจสอบและรวบรวมข้อมูล (Data Collection and Review)
ขั้นแรกคือการรวบรวมและตรวจสอบข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับผลการเรียนทั้งหมด:
ผลการประเมิน (Assessment Results): รวบรวมคะแนนสอบ (กลางภาค, ปลายภาค), คะแนนแบบฝึกหัด, คะแนนรายงาน/ชิ้นงาน, และคะแนนการนำเสนอ
คำติชม/ข้อเสนอแนะ (Feedback): ทบทวนคำติชมจากครู/อาจารย์ หรือเพื่อนร่วมชั้นต่อชิ้นงานหรือการปฏิบัติงาน
พฤติกรรมการเรียน (Study Habits): บันทึกหรือระลึกถึงพฤติกรรมการเรียนของตนเอง เช่น เวลาที่ใช้ในการทบทวน, ความถี่ในการเข้าเรียน/ส่งงาน, การมีส่วนร่วมในชั้นเรียน
ความรู้สึกต่อเนื้อหา (Subjective Feelings): ประเมินความรู้สึกของตนเองต่อแต่ละรายวิชา เช่น สนใจมากน้อยเพียงใด, รู้สึกว่าเข้าใจ/ยากง่ายแค่ไหน
2. การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ (Learning Outcome Analysis)
ขั้นตอนนี้คือการหาคำตอบว่า “เกิดอะไรขึ้น” และ “ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น” โดยใช้ข้อมูลที่รวบรวมมา:
A. วิเคราะห์จุดแข็งและจุดอ่อน (Strengths and Weaknesses)
ประเด็นการวิเคราะห์ คำถามที่ควรใช้ถามตนเอง
ด้านความรู้ รายวิชา/หัวข้อใดที่ได้คะแนนดีเยี่ยม (จุดแข็ง) และหัวข้อใดที่คะแนนต่ำกว่าเป้าหมาย (จุดอ่อน)
ด้านทักษะ ทักษะใดที่ทำได้ดี (เช่น การวิเคราะห์ข้อมูล, การคำนวณ) และทักษะใดที่ต้องปรับปรุง (เช่น การเขียนเชิงวิชาการ, การนำเสนอ)
ด้านพฤติกรรม อะไรคือปัจจัยที่ทำให้ได้คะแนนดี เช่น การส่งงานตรงเวลา, การจดบันทึกที่ละเอียด, การอ่านทบทวนสม่ำเสมอ