องค์ประกอบของระบบนิเวศ 🌳🌍
องค์ประกอบของระบบนิเวศแบ่งออกได้เป็น 2 ส่วนหลักคือ องค์ประกอบที่มีชีวิต (Biotic Components) และ องค์ประกอบที่ไม่มีชีวิต (Abiotic Components)
1. องค์ประกอบที่มีชีวิต (Biotic Components)
หมายถึง สิ่งมีชีวิตทุกชนิด ที่อยู่ในระบบนิเวศนั้น ๆ ซึ่งสามารถแบ่งตามบทบาทหน้าที่ได้เป็น 3 ประเภทหลัก:
2. องค์ประกอบที่ไม่มีชีวิต (Abiotic Components)
หมายถึง สิ่งไม่มีชีวิต ที่เป็นส่วนประกอบทางกายภาพและเคมีในระบบนิเวศ แบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่ม:
🔹 อนินทรียสาร (Inorganic Substances)
คือแร่ธาตุและสารประกอบที่ไม่ใช่สิ่งมีชีวิตที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตและการสร้างอาหารของผู้ผลิต เช่น:
-
น้ำ ()
-
แก๊ส ต่าง ๆ เช่น คาร์บอนไดออกไซด์ (), ออกซิเจน (), ไนโตรเจน ()
-
แร่ธาตุ และ สารอาหารต่าง ๆ ในดิน (เช่น ฟอสเฟต, ไนเตรต)
🔹 ปัจจัยทางกายภาพ (Physical Factors)
คือสภาพแวดล้อมที่ส่งผลต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิต เช่น:
-
แสงสว่าง (แหล่งพลังงานหลักสำหรับผู้ผลิต)
-
อุณหภูมิ
-
ความชื้น
-
ความเป็นกรด-ด่าง ของดินและน้ำ (pH)
-
ภูมิประเทศ และ ลักษณะของดิน
สรุปความสัมพันธ์ในระบบนิเวศ
องค์ประกอบทั้งสองส่วนนี้มีความสัมพันธ์และพึ่งพาอาศัยกันอย่างใกล้ชิด:
-
ผู้ผลิต ใช้ อนินทรียสาร (, น้ำ, แร่ธาตุ) และ พลังงานแสง เพื่อสร้างอาหาร
-
ผู้บริโภค ได้รับพลังงานจากการกินผู้ผลิตหรือผู้บริโภคอื่น
-
ผู้ย่อยสลาย ทำหน้าที่รีไซเคิลสารอาหารจากซากสิ่งมีชีวิต ให้กลับไปเป็น อนินทรียสาร ในดินและน้ำ เพื่อให้ผู้ผลิตนำไปใช้ใหม่ได้อีกครั้ง
ความสัมพันธ์นี้ทำให้เกิด การหมุนเวียนของสารอาหาร และ การถ่ายทอดพลังงาน ซึ่งเป็นกลไกสำคัญที่ทำให้ระบบนิเวศดำเนินไปได้อย่างสมดุล